TARİHİ VE KÜLTÜREL DEĞERLERİMİZ...

Çarşamba İlçesi, Anadolu’ya Türklerin yerleşmesinde ve Anadolu’nun müslümanlaşmasında ilk merkezlerdendir. Yeşilırmak’ın iki yakasına kurulu olan ilçe M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan tarihi ve doğal kaynaklarıyla ziyarete değer bir ilçedir.  Samsun İli turizm master planı çalışmasında, Çarşamba İlçesi’nin özellikle Anadolu’nun kapılarının Türklere açıldığı tarih olan M.1071 Malazgirt Zaferi sonrası işlenmelidir: Çünkü Malazgirt Zaferi’nden sonra,  çok kısa denilebilecek bir zamanda, Çarşamba Bölgesi Türklerin yerleştiği, hâkimiyet kurduğu ve o günlerden günümüze eserler bıraktığı bir merkez olmuştur. Yeşilırmak’ın iki yakasına kurulu olan ilçe, doğal kaynakları ile de ziyarete değer bir yerleşim merkezidir. Özellikle tarihi ahşap camilerin ve tarihi şahsiyetlerin türbelerinin bulunduğu mekânlar ile bunlar üzerinden üretilecek bir geziye, şehir merkezindeki bedestan, su değirmeni,  Yeşilırmak üzerindeki baraj gölleri ve Karadeniz Sahilindeki kumsallar ve Kabaceviz Şelaleleri ile devam edilebilir.

İLÇEMİZİN TARİHİ VE DOĞA TURİZMİ DEĞERLERİ

GÖĞCELİ CAMİİ

M.1206 yılında yapıldığı ve Anadolu’daki en eski ahşap cami olduğu bilimsel olarak da tescillenmiş olan ve ibadete açık olan tarihi Göğceli Camii, projenin hareket noktası olarak ele alınmalıdır. Anadolu ahşap mimarisinin en güzel örneklerinden biridir. Ahşap yapılar içinde 800 yılı aşan geçmişi ile Türkiye’de tek yapı iken Dünya’da sayılı eserler arasında yer alır.  Bu cami göstermektedir ki, Çarşamba Yöresi, M. 1071 yılından hemen sonra, Türklerin Anadolu’da yerleştiği, yurt edindiği, Türklük ve İslam mayasının atıldığı tarihi bir yerdir.  Ayrıca doğusundaki Trabzon Rum Devleti ile mücadele eden Tâceddinogulları Beyliği’nin de merkezidir.

DİĞER AHŞAP CAMİİLER - KALELER - TÜRBELER

Göğceli Camii’nin dışında ilçemizde bulunan tarihi ahşap camilerden Yaycılar Köyü’ndeki Şeyh-Habil Camii, Ordu Köyü Camii, Porsuk Köyü Camileri ile Ordu Kalesi ve Hasan Gazi Türbesi, Semayil Türbesi ziyaret edilebilecek kültürel değerlerimizdir.

ORDU VE ŞEYHHABİL CAMİİLERİ

İlçenin Ordu ve Şeyhhabil Köyleri’nde 600 yılı aşkın tarihi olan orijinal ahşap camiiler mevcuttur. 14. yy’da yapıldığı bilinen Ordu Köyü Camii Taceddinoğulları Beyliği’nin buradaki varlığının göstergesidir. Yaycılar Köyü’nde bulunan Şeyhhabil Camii, Göğceli Camii gibi köklü bir tarihe sahiptir.  Çarşamba, Taceddinoğulları Beyliği’nin (1330-1420) merkezidir. Taceddinoğulları’nın son Beyi Gazi Hasan Bey’in mezarı ve Ordu Köyü ahşap camii 600 yılı aşan tarihi ile bu bölgenin geçmişine ışık tutmaktadır. Gazi Hasan Bey ve Taceddinoğulları Beyliği, Trabzon Rum Devletine kadar bu bölgeye hâkim olmuş, Anadolu Türk tarihinde önemli bir yeri olan beyliktir.

HAZNEDAROĞLU SÜLEYMAN PAŞA ÇARŞAMBALIDIR

1812 – 1818 yılları arasında Osmanlı Devleti Trabzon Valiliği görevinde bulunan Haznedaroğlu Süleyman Paşa Çarşambalıdır. Samsun ve Trabzon başta olmak üzere Karadeniz Bölgesi’nde eserleri vardır. Süleyman Paşa’nın Ünye’de yaptırdığı görkemli Sarayı 1830’lu yıllarda yanmıştır. Günümüze sadece surları ulaşmıştır.

RAHTIVAN CAMİİ HİKÂYESİ İLE İLGİ ÇEKİYOR

İlçemiz Doğuyaka Şehir Merkezi’nde bulunan ve ilk yapılışı çeşitli rivayetlere dayanan Rahtıvan Camii ve haziresi orijinal hikâyesi ile hizmete açılmıştır. Haznedaroğlu Süleyman Paşa’nın kabrinin de yer aldığı Rahtıvan Camii ve Haziresi’nde Osmanlı’nın bir döneminde söz sahibi olmuş Haznedaroğulları ailesinin hikâyesi yer alıyor.  Rivayete göre “Rahtıvanzade Ailesi Amasya’da ikamet etmektedir. Rahtıvanzade Rıdvan Bey’in kızı Amasya’da oturdukları konaktan Yeşilırmak’a düşer ve cesedinin bulunduğu yere bu camii yapılır.”

TARİHİ BEDESTAN ÇARŞISI

Çarşamba ilçe merkezimizde Doğuyaka Uzun Çarşı içerisinde Tarihi Bedesten Çarşısı bulunmaktadır. Çarşı, Osmanlı yapısı olup, 1826 yılında yapılmıştır. İki katlı, dikdörtgen planlı bir yapıdır. Orta boydan boya bir hol, iki tarafta dükkânlar yer almaktadır. İlk yapıldığı yıllarda kuyumcular çarşısı olarak hizmete açıldığı rivayet edilmektedir. Çarşı, İlçemizi ziyaret eden misafirlerimizin ilgisini çekmektedir

ÇARŞAMBAYI SEL ALDI TÜRKÜSÜ

Çarşamba İlçemiz dünyaca bilinen ‘’Çarşamba’yı Sel Aldı’’ türküsünün geçtiği yerdir.  Türkü Ünlü ses sanatçısı Yıldıray Çınar ile özdeşleşmiştir. Yeşilırmak kenarında yapılan düzenleme ile Çarşamba’yı Sel Aldı türküsünün hikâye edildiği alanda rölyef çalışması yapılmıştır. Yeşilırmak kıyısı boyunca Adapark alanındaki parklar, tarihi ev, Tarihi Değirmen ve restoranlar ziyaret edilecek alanlardır.

KABACEVİZ ŞELALELERİ

Kabaceviz Şelaleleri Samsun`a 32 km Çarşamba’ya 16 km uzaklıkta bulunan Kabaceviz Şelaleleri bölgenin görülmeye değer turizm alanlarından biridir. Treking, dağcılık, piknik ve foto safari için yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağıdır. Yaklaşık 60 metre yüksekliğinde olan şelaleden akan suyun süzülüşü ise güzelliğe ayrı bir anlam katıyor.

TARİHİ DEĞİRMEN

Kirazlıkçay Mahallesi’nde bulunan 1800'lü yıllarda 7 taşlı olarak yaptırılan 1982 yılına katar faaliyet gösteren su değirmenin bulunduğu alan aslına uygun olarak yeniden düzenlendi. Düzenleme kapsamında tarihi değirmen nostaljik olarak inşa edilirken, kafeterya ve hıdrellez alanı oluşturuldu.

ANIT AĞAÇLAR

Çay Mahallesi Canlı Sokakta, Göğceli Mezarlığı içerisinde ve Değirmenbaşı Caddesi’nde bulunan 600 yılı aşkın geçmişi olan Çınar (Yerel tabirle Kavlağan ) ağaçları görülmeye değerdir. 

HÖYÜKLER

Merkeze bağlı Beyyenice Köyü’nde bulunan Kilise Tepe ve Tepecik Höyükleri ilk Tunç Çağı yerleşimlerine örnektir.